Zakopane Style is an architecure style (but also found in furniture, ceramics, textiles and metalwares) at the turn of the 20th century. Inspired by the folk art of mountains region known as Podhale and combined with modern construction techniques. This synthesis was created by Stanisław Witkiewicz who was born in Żmudż (todays Lithuania). At this time Poland doesn't exist on the map and was divided into 3 parts by Russia, Germany and Austria. Zakopane style was not only art but also the way to find own architecture style to prepare free and indepenedent country. Happily in 1918 Poland stayed independent and an architecture had own small part in this.
The most famous villas we find in Zakopane at address: ul. Kościelisko 18, ul. Zamoyskiego 25, ul. Kozieniec 1, ul. Jagielońskiej 16 i ul. Kasprusie 19.
Styl Zakopiański
Styl zakopiański w budownictwie powstał na przełomie XIX i XX wieku, w Zakopanem, jego twórcą był Stanisław Witkiewicz. Styl ten czerpał szeroko z motywów sztuki ludowej Podhala i budownictwa góralskiego, jednocześnie wprowadzając nowoczesne koncepcje sztuki budowlanej do Zakopanego. Rodzina Witkiewiczów pochodziła że Żmudzi i z tamtejszej sztuki ludowej również Stanisław Witkiewicz czerpał inspirację. Mało się jednak o tym mówi.
W tamtych czasach pojawiały się pomysły budowania w Zakopanem willi w stylu alpejskim i właśnie styl zakopiański był odpowiedzią na koncepcje zapożyczania stylu z zagranicy. Okazało się, że czerpanie z bogatych zasobów polskiej sztuki ludowej, przez utalentowanych artystów, doprowadziło do stworzenia pięknych budynków i mebli we własnym narodowym stylu. Styl Witkiewiczowski zachwyca aż do dzisiaj. Trzeba pamiętać, że wtedy Polska nie istniała na mapie i własny styl w architekturze miał duże znaczenie w konsolidacji narodu mieszkającego pod różnymi zaborcami.
Słynne zabytkowe wille, w stylu zakopiańskim znajdziemy pod adresami: ul. Kościelisko 18, ul. Zamoyskiego 25, ul. Kozieniec 1, ul. Jagielońskiej 16 i ul. Kasprusie 19.
Na poniższym zdjęciu góralska chałupa Gąsieniców-Sobczaków, która była pierwowzorem do stworzenia stylu zakopiańskiego. W środy wstęp wolny.
Willa "Koliba"
Pierwszy dom w stylu Zakopiańskim "Koliba" z 1893 przy ulicy Kościelisko 18.
Rzeźba Górala w szczycie willi Koliba. Zdobienia tego rodzaju są charakterystyczne do stylu zakopiańskiego.
Pokój dzienny w Willi "Koliba". Styl zakopiański również przejawiał się w sztuce użytkowej: meblach i sprzętach gospodarskich.
Obecnie w Willi znajduje się Muzeum Stylu Zakopiańskiego. Więcej praktycznych informacji znajdziemy tutaj: Muzeum "Koliba"
Willa "Oksza"
Portret Ludwika i Krystyny Fisherów autorstwa Witkacego. Obraz został niedawno zakupiony przez Muzeum od syna sportretowanego chłopca.
Więcej informacji praktycznych znajdziemy na stronie Muzeum: Galeria XX wieku - Willa Oksza
Willa pod "Jedlami"
Przy ulicy Kozieniec 1 znajduje się kolejne dzieło Stanisława Witkiewicza Dom pod "Jedlami". Wybudowany w 1897 roku dla Jana Gwalberta Pawlikowskiego (Zamiłowanego taternika i zdobywcy m.in. szczytu Mnich).
W domu pod "Jedlami" mieszkała (z drugim mężem) Maria Pawlikowska-Jasnorzewska gdzie tworzyła swoje wiersze m.in. z tomiku "Niebieskie Migdały". Willa jest obecnie prywatną własnością, można ją zobaczyć tylko z zewnątrz.
Willa "Konstantynówka"
Przy ulicy Jagielońskiej 16 znajduje się kolejna willa projektu Stanisława Witkiewicza "Konstantynówka" z 1900 roku.
Na budynku znajdziemy informację, że mieszkał tutaj pisarz Joseph Conrad (Józef Konrad Korzeniowski) w czasie pobytu w Polsce. Willa była własnością jego kuzynki. Rok 2017 jest rokiem autora "Jądra Ciemności". Wg tej powieści powstało kilka filmów między innymi "Czas Apokalipsy". Józef Korzeniowski pisał po angielsku, a jego książki na język polski tłumaczyła kuzynka. Joseph Conrad pochodził z polskiej arystokratycznej rodziny, a o sobie mówił: Polak, katolik, dżentelmen. Niestety na świecie mało kto wie, że Joseph Conrad był Polakiem.
Willa "Atma"
Przy ulicy Kasprusie 19 (niedaleko od Koliby) znajduje się Willa "Atma", która była przez kilka lat wynajmowana przez Karola Szymanowskiego, który leczył zdrowie w Zakopanem. Obecnie znajduje się tam Muzeum Karola Szymanowskiego i odbywają się koncerty. Więcej informacji na stronie: Muzeum-Karola-Szymanowskiego
Galeria Hasiora
Po ulicy Jagielońskiej 18b, po prawej stronie sklepu Biedronki znajduje się galeria Władysława Hasiora, który uczył się w zakopiańskim Liceum Technik Plastycznych pod kierunkiem Antoniego Kenara i ostatecznie zamieszkał w Zakopanem.
Więcej informacji na stronie muzeum:Galeria Hasiora
Informacje praktyczne:
Nocleg w Zakopanem we współczesnej ale stylowej Willi zarezerwujemy tutaj . Najkrótsza rezerwacja to 2 dni, bardzo miła obsługa, pokoje urządzone w bardzo dobrym guście, bardzo mi się tam podobało. Można zostawić bezpłatnie bagaż po wykwaterowaniu.
Możemy jeszcze bardziej obniżyć koszt pobyty korzystając z linku promocyjnego: https://www.booking.com/s/44_6/793f672b Po wejściu z tego linku otrzymamy częściowy zwrot opłaty za nocleg..
Dobrze i niedrogo zjemy np. w stołówce szkolnej i w ZUSie, danie dnia kosztuje 12,50 złotych. Więcej informacji: tutaj
Gdy wybieramy się do Zakopanego zimą, dla własnego bezpieczeństwa, warto się zaopatrzyć w dobre nakładki antypoślizgowe. Do zobaczenia tutaj
Wygodny plecak na górskie wędrówki kupimy tutaj
Muzeum Tatrzanskie, godzinny otwarcia, cennik
W Zakopanem wszędzie kusi grzane wino ale sami zrobimy sobie lepszy napój na zimowe wieczory: Przepis na grzaniec.
Wystawa: "Magia nart, czas pionierów" w Willi "Oksza" opowiada Andrzej Bargiel:
https://www.youtube.com/watch?v=C8MAHyr9Z9c
Zakopane ciekawe miejsca do posłuchania: Zmudz i styl zakopianski. Co maja wspolnego?
